Nhiều mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng lo lắng không biết bệnh có ảnh hưởng đến bé hay không và làm sao để nhanh khỏi mà vẫn đảm bảo nguồn sữa dồi dào. Việc sử dụng thuốc tùy tiện có thể gây rủi ro, nhưng nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể kéo dài, làm mẹ mệt mỏi, suy giảm sức đề kháng.
Vậy mẹ nên làm gì để vừa hồi phục nhanh chóng, vừa đảm bảo an toàn cho bé? Hãy cùng Dược Phẩm Tâm Việt tìm hiểu những cách xử lý hiệu quả và khoa học trong bài viết dưới đây!
Nguyên nhân khi mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng
Cảm cúm và đau họng ở phụ nữ đang cho con bú thường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra:
- Nhiễm virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt là virus cúm, virus RSV (virus hợp bào hô hấp) hoặc rhinovirus gây cảm lạnh thông thường.
- Vi khuẩn: Viêm họng do vi khuẩn như liên cầu khuẩn nhóm A có thể gây đau họng dữ dội.
- Sức đề kháng suy giảm: Sau sinh, cơ thể mẹ thường bị suy giảm miễn dịch, đặc biệt khi thiếu ngủ, căng thẳng do chăm sóc con nhỏ.
- Thay đổi thời tiết: Thời tiết thay đổi đột ngột hoặc tiếp xúc với không khí lạnh, điều hòa có thể kích thích đường hô hấp.
- Tiếp xúc với người bệnh: Mẹ bỉm sữa thường tiếp xúc với nhiều người, đặc biệt khi đưa con đi khám hoặc tiêm chủng, dễ bị lây nhiễm.
Triệu chứng khi mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng
Khi đang cho con bú bị cảm cúm đau họng, mẹ bỉm sữa thường gặp các triệu chứng sau:
- Đau rát họng, khó nuốt, cảm giác nghẹn ở cổ
- Sốt nhẹ hoặc sốt cao (trên 38°C)
- Ho khan hoặc ho có đờm
- Sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi
- Mệt mỏi, đau nhức cơ thể
- Giảm cảm giác ngon miệng
- Đau đầu, chóng mặt
- Khàn tiếng hoặc mất tiếng (trong trường hợp nặng)
Mẹ bị cúm, đau có cho con bú được không?
Bệnh cúm có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, kể cả phụ nữ đang cho con bú, đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh gia tăng. Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện nay chưa tìm thấy bằng chứng cho thấy virus cúm có trong sữa mẹ, vì vậy trẻ bú khi bị cảm cúm đau họng sẽ không bị lây bệnh qua đường sữa.
Dù vậy, cúm lại dễ dàng lây lan qua đường hô hấp, nên nếu mẹ mắc bệnh mà không có biện pháp phòng ngừa, trẻ vẫn có nguy cơ nhiễm cúm do tiếp xúc gần, nhất là khi mẹ là người trực tiếp chăm sóc bé.
Dù bị cúm, mẹ vẫn nên tiếp tục cho con bú vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng cho bé. Để hạn chế nguy cơ lây bệnh, mẹ cần thực hiện các biện pháp bảo vệ như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và tránh hắt hơi, ho trực tiếp gần bé. Đồng thời, mẹ cần chú ý đến các loại thuốc đang sử dụng, vì một số thuốc có thể truyền qua sữa và ảnh hưởng đến trẻ.
Thông thường, việc điều trị cúm chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng bằng thuốc hạ sốt, bổ sung vitamin và nâng cao sức khỏe, những biện pháp này không gây ảnh hưởng đến việc cho con bú.
Cách xử lý khi mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng
Phương pháp tự nhiên, an toàn
Khi mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng, việc chăm sóc đúng cách bằng các phương pháp tự nhiên không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn hỗ trợ cơ thể hồi phục nhanh chóng. Dưới đây là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp giảm ho, đau họng và tăng cường sức đề kháng cho mẹ bỉm
Uống nhiều nước và dùng đồ uống ấm
Giữ đủ nước cho cơ thể là điều quan trọng khi bị cúm. Nước giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt mũi và hỗ trợ quá trình thải độc. Ngoài nước lọc, một số loại đồ uống ấm có thể giúp làm dịu cổ họng và tăng cường sức khỏe:.
- Trà gừng ấm: Gừng có tính kháng viêm và làm ấm cơ thể, giúp giảm ho, đau họng và làm dịu đường hô hấp.
- Nước chanh mật ong ấm (chỉ dùng mật ong khi bé trên 1 tuổi): Mật ong có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên, giúp làm dịu cổ họng và giảm ho, trong khi chanh cung cấp vitamin C giúp tăng cường miễn dịch.
- Súp gà nóng: Không chỉ là món ăn giàu dinh dưỡng, súp gà còn giúp giảm viêm, làm dịu cổ họng và cung cấp năng lượng cho cơ thể chống lại virus.
Súc miệng và chăm sóc cổ họng
Việc giữ gìn vệ sinh vùng họng giúp hạn chế vi khuẩn và giảm tình trạng đau rát cổ. Mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng có thể thực hiện một số biện pháp đơn giản sau:
- Súc miệng với nước muối ấm (1/4 thìa cà phê muối trong 250ml nước) vài lần mỗi ngày.
- Ngậm viên kẹo thảo dược không đường hoặc kẹo mềm để làm dịu cổ họng.
- Giữ ấm cổ bằng khăn quàng cổ mềm, nhất là khi ra ngoài trời lạnh.
Nghỉ ngơi và dinh dưỡng
Cơ thể cần được nghỉ ngơi để phục hồi nhanh chóng. Một chế độ dinh dưỡng khoa học giúp tăng cường sức đề kháng và đẩy lùi bệnh tật:
- Ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi nhiều hơn: Khi bị cúm, cơ thể cần thời gian để tự chữa lành. Hãy cố gắng ngủ đủ 7–9 tiếng/ngày và hạn chế căng thẳng.
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Ăn thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, ớt chuông), vitamin A (cà rốt, bí ngô), và kẽm (các loại hạt, thịt nạc).
- Tránh thực phẩm có thể gây kích ứng cổ họng: Đồ ăn cay nóng, chua hoặc quá nhiều dầu mỡ có thể làm tình trạng đau rát cổ họng trở nên tệ hơn. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nước có gas, đồ uống lạnh
Xông hơi và tạo độ ẩm
Không khí khô có thể khiến cổ họng bị kích ứng, làm triệu chứng ho và đau họng nặng hơn. Một số biện pháp giúp duy trì độ ẩm và làm thông đường thở mà mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng cần làm:
- Dùng máy tạo độ ẩm: Đặt máy phun sương trong phòng giúp không khí không bị quá khô, giảm nguy cơ đau họng và nghẹt mũi.
- Xông hơi với tinh dầu: Đun sôi nước rồi thêm vài giọt tinh dầu bạc hà, lá tía tô, sả hoặc gừng, sau đó hít hơi nước để làm thông mũi và giảm viêm họng.
- Tắm nước ấm: Giúp thư giãn cơ thể, giảm đau nhức và thông mũi hiệu quả. Có thể thêm vài giọt tinh dầu tràm hoặc bạc hà vào nước tắm để tăng hiệu quả.
Dùng thuốc khi cần thiết
Khi phụ nữ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng, việc sử dụng thuốc cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả điều trị mà không ảnh hưởng đến trẻ nhỏ. Dưới đây là những loại thuốc thường được khuyến nghị sử dụng trong trường hợp cần thiết.
Paracetamol (Acetaminophen)
- Công dụng: Hạ sốt, giảm đau đầu, đau cơ do cúm.
- Liều lượng: 10–15 mg/kg cân nặng, dùng mỗi 4–6 giờ, không quá 6 lần/ngày.
- An toàn: Lượng thuốc bài tiết qua sữa mẹ rất thấp, không gây hại cho trẻ sơ sinh. Đây là lựa chọn hàng đầu khi mẹ cần hạ sốt hoặc giảm đau.
Ibuprofen
- Công dụng: Kháng viêm, giảm đau, hạ sốt. Thích hợp khi mẹ bị viêm họng, đau cơ do cúm.
- Liều lượng: 200–400 mg mỗi 6–8 giờ.
- Lưu ý: An toàn cho mẹ cho con bú, nhưng mẹ có tiền sử loét dạ dày hoặc hen suyễn nên thận trọng khi sử dụng. Chỉ dùng liều thấp và trong thời gian ngắn.
Dextromethorphan
- Công dụng: Giảm ho khan, giúp mẹ dễ chịu hơn khi bị cúm.
- Lưu ý: An toàn khi cho con bú, nhưng mẹ có tiền sử cao huyết áp hoặc bệnh tim nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Bromhexine & Guaifenesin
- Công dụng: Làm loãng đờm, giúp thông thoáng đường hô hấp.
- Lưu ý: Được coi là an toàn cho mẹ đang cho con bú, hỗ trợ giảm triệu chứng mà không ảnh hưởng đến sữa mẹ.
Kẽm Gluconat
- Công dụng: Tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại virus cúm.
- Liều lượng: 10–15 mg/ngày.
- Lưu ý: Kẽm giúp rút ngắn thời gian bị bệnh và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Amoxicillin
- Công dụng: Được chỉ định trong trường hợp cúm có biến chứng như nhiễm trùng xoang hoặc viêm phế quản.
- Lưu ý: Cần có sự chỉ định từ bác sĩ để tránh kháng thuốc và đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
Ngoài các loại thuốc Tây y, một số sản phẩm Đông y từ thiên nhiên có thể giúp hỗ trợ giảm triệu chứng cúm phù hợp cho trường hợp mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng. Viên cảm cúm Mẫu Đơn của Dược Tâm Việt có thể là một lựa chọn phù hợp. Sản phẩm được bào chế từ các thảo dược giúp giảm triệu chứng cảm cúm, tăng cường đề kháng:
- Gừng (50mg): Tán hàn, long đờm, kích thích tiêu hóa.
- Tỏi (50mg): Phòng ngừa cảm cúm, cảm lạnh.
- Bạch chỉ (100mg): Giải cảm, giảm đau đầu.
- Cát căn (120mg): Giải nhiệt, chữa sốt.
- Quất, mật ong (50mg): Tiêu đờm, giảm ho.
- Xuyên bối mẫu (50mg): Thanh nhiệt, nhuận phế.
Những điều cần lưu ý cho phụ nữ cho con bú bị cảm cúm
Khi mẹ đang cho con bú bị cảm cúm đau họng, điều quan trọng nhất là bảo vệ bé khỏi nguy cơ lây nhiễm. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp mẹ chăm sóc bé an toàn trong thời gian mắc bệnh.
Trường hợp cúm nặng (ho liên tục, hắt hơi, khạc đờm nhiều, sốt cao):
- Nếu các triệu chứng nặng, mẹ nên giữ khoảng cách với bé trong vài ngày cho đến khi bệnh thuyên giảm.
- Tạm ngừng cho bú trực tiếp, thay vào đó, mẹ có thể vắt sữa và cho bé bú bằng bình hoặc thìa. Khi vắt sữa, cần đeo khẩu trang, vệ sinh tay sạch sẽ, rửa núm vú và dụng cụ vắt sữa để tránh nhiễm virus vào sữa.
- Khi các triệu chứng thuyên giảm, mẹ có thể cho bé bú lại nhưng cần đeo khẩu trang và rửa tay sạch trước khi bế bé.
- Lau sạch đầu vú bằng nước ấm trước khi cho con bú để loại bỏ virus bám trên da.
Trường hợp cúm nhẹ
- Mẹ vẫn có thể cho bé bú như bình thường, nhưng phải đeo khẩu trang và rửa tay sạch trước khi tiếp xúc với bé.
- Hạn chế tiếp xúc với bé ngoài thời gian cho bú, nhờ người thân hỗ trợ chăm sóc bé (thay bỉm, vệ sinh, ru bé ngủ) để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Một vài lưu ý khác:
- Luôn đeo khẩu trang khi tiếp xúc với bé hoặc người thân trong gia đình để hạn chế lây lan virus.
- Không hôn bé, không đưa tay lên mặt bé, vì virus có thể lây qua đường giọt bắn hoặc tay chạm vào bé.
- Giữ môi trường xung quanh sạch sẽ, lau khử khuẩn các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như giường, nôi, đồ chơi của bé.
- Không để bé tiếp xúc với người đang bị cúm, ngay cả khi đó là người thân trong gia đình.
- Tiêm phòng cúm đầy đủ cho mẹ trước khi mang thai và cho bé khi đủ tháng tuổi để tăng sức đề kháng.
- Mẹ có thể cho con bú trực tiếp trở lại sau khoảng 2 tuần kể từ khi phát bệnh và các triệu chứng đã hoàn toàn biến mất.
- Chỉ sử dụng thuốc khi thực sự cần thiết và phải có sự hướng dẫn của bác sĩ. Tránh tự ý dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus, vì có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, mẹ cần đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
- Sốt cao trên 39°C kéo dài hơn 2-3 ngày, không thuyên giảm dù đã dùng thuốc hạ sốt.
- Ho nhiều, khó thở, đau họng nặng hoặc mất tiếng gây khó khăn trong giao tiếp và sinh hoạt.
- Cơ thể mệt mỏi, kiệt sức đến mức không thể cho con bú hoặc chăm sóc bé.Cơ thể mệt mỏi, kiệt sức đến mức không thể cho con bú hoặc chăm sóc bé.
Ngoài ra, nếu xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng dưới đây cần đến gặp ngay bác sĩ để được điều trị kịp thời:
- Đau tức ngực, khó thở khi nghỉ ngơi.
- Đau đầu dữ dội, chóng mặt, buồn nôn.
- Môi, đầu ngón tay tím tái, dấu hiệu thiếu oxy.
- Các dấu hiệu nhiễm trùng thứ phát như viêm phổi, viêm phế quản.
Mẹ bỉm đang cho con bú bị cảm cúm đau họng là tình trạng phổ biến và hoàn toàn có thể đối phó được. Để bảo vệ sức khỏe trong thời gian cho con bú, mẹ cần chú ý phòng tránh lây nhiễm, sử dụng thuốc an toàn và áp dụng các biện pháp hỗ trợ phù hợp.
Nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, mẹ nên đi khám bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Bên cạnh đó, việc lựa chọn sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược như Viên cảm cúm Mẫu Đơn cũng giúp mẹ giảm nhanh các triệu chứng khó chịu, yên tâm chăm sóc bé mà không lo ảnh hưởng đến sữa mẹ.
